Nationale vereniging voor mensen met lupus, APS, sclerodermie en MCTD
Open menu

De onderzoeken

De arts bepaalt aan de hand van de klachten welke onderzoeken er gedaan moeten worden. Allereerst krijg je een gesprek met de specialist. Dit gesprek wordt ook wel anamnese genoemd. De informatie die je geeft, helpt de specialist om zich een goed beeld te vormen van jouw klachten. De specialist kan je bijvoorbeeld vragen of je zelf bepaalde zaken zijn opgevallen, wanneer de klachten het ergst zijn en of er ziekten in de familie voorkomen. De arts zal vragen of je last hebt van het fenomeen van Raynaud, of je wondjes hebt gehad en of je bemerkt hebt dat je huid veranderd is. Ook zullen er vragen gesteld worden om te bepalen of er mogelijk functiestoornissen van de inwendige organen aanwezig is.

Bij het lichamelijk onderzoek let de arts vooral op verschijnselen die kenmerkend zijn voor systemische sclerose, zoals verstrakking van de huid, digitale ulcera, de aanwezigheid van uitgezette bloedvaatjes (teleangiëctasiën). Andere symptomen waar een arts naar kijkt zijn de gewrichten, de bloeddruk, hart geluiden en longgeluiden.

Bij dit onderzoek bekijkt de arts de bloedvaatjes die onder de nagelriemen lopen met een microscoop, eigenlijk een sterk vergrootglas. Je krijgt eerst een beetje olie op je nagelriemen gedruppeld. Vervolgens maakt de arts met de microscoop foto's van de nagelriemen, die op een computerscherm te zien zijn.

Bij mensen met systemische sclerose zijn specifieke afwijkingen te zien bij nagelriem capillairmicroscopie. Door de vorm en het aantal kleine haarvaten in uw vingers te bekijken, kan een arts beter bepalen of jouw fenomeen van Raynaud op zichzelf staat - primair is – of wordt veroorzaakt door een bindweefselziekte – secundair is. Dit onderzoek is met name van belang als de dokter twijfelt aan de diagnose of systemische sclerose vermoedt.

Je arts kan de dikte en uitgebreidheid van je huidafwijkingen meten met de modified Rodnan Skin Score. Dit onderzoek bestaat uit een beoordeling van je huid op 17 verschillende plaatsen. De arts voelt hoe dik en stug je huid is in die gebieden. Elk gebied krijgt een score die de ernst van de huidaantasting weergeeft: van 0 (normaal) tot 3 (maximaal verdikt en stug). Dit levert een totaalscore op tussen 0 en 51 punten.

Door dit onderzoek op verschillende momenten te herhalen, krijgt de arts waardevolle informatie over:

  • welke vorm van systemische sclerose je hebt (diffuus of gelimiteerd)
  • hoe de ziekte zich ontwikkelt
  • of de gekozen behandeling effect heeft

Wanneer de score snel stijgt, betekent dit dat de ziekte actief is. Voor je arts kan dit een reden zijn de behandeling aan te passen. Zodra de score niet toeneemt, maar gelijk blijft of minder wordt, is dit een teken dat de ziekte stabiel is.

Bij systemische sclerose kan het lichaam eiwitten produceren, die tegen de lichaamseigen structuren zijn gericht: 'auto-antistoffen'. Voorbeelden hiervan zijn: anti-topo-isomerase I en anti-centromeer antistoffen. Bij een deel van de mensen met systemische sclerose zijn deze auto-antistoffen via een bloedtest op te sporen. Deze antistoffen kunnen echter ook bij gezonde mensen voorkomen.

Werking organen

Het bloed kan ook iets zeggen over de werking van verschillende organen. Zo is het in het bloed terug te zien als de nieren niet goed meer werken.

De urine geeft ook goede informatie over de werking van de nieren. Daarom wordt behalve je bloed ook je urine onderzocht.