Wat is het PGB?

Een persoonsgebonden budget (PGB) is een geldbedrag (budget) waarmee je zelf zorg kunt inkopen. Je kunt bijvoorbeeld zelf iemand aannemen die je begeleidt of verpleegt. Een PGB is niet verplicht, je kunt ervoor kiezen. Je moet echter wel aan bepaalde voorwaarden voldoen: je moet in staat zijn te voldoen aan de vereisten van het werkgeverschap dat bij een PGB hoort en je moet aantonen dat je kwalitatief goede zorg met een PGB inkoopt. De voorwaarden waaraan een PGB-houder moet voldoen zijn meestal opgenomen in een reglement.

Een PGB is mogelijk voor de Zvw ten behoeve van wijkverpleegkundige zorg voor een bepaalde doel- groep, een (individuele) maatwerkvoorziening via de Wmo, of Wlz-zorg. Omdat deze regelingen door verschillende instanties worden uitgevoerd, is het lastig gedetailleerde informatie te geven over de uitvoering. Informeer daarom altijd vooraf bij de betreffende instantie hoe de regeling precies wordt uitgevoerd.

In het algemeen geldt dat er door politieke ontwikkelingen veel veranderingen rond de PGB zijn. De informatie die we hier geven kan dus alweer achterhaald zijn. Voor de laatste ontwikkelingen: zie www.pgb.nl.

Hoe vraag je (in grote lijnen) een PGB aan?

De eerste stap is dat je een indicatie krijgt voor bepaalde zorg. Dit verloopt op verschillende manieren in de verschillende regelingen: zie aldaar.

Als je eenmaal een indicatie heeft, kun je in bepaalde gevallen kiezen tussen een PGB, zorg in natura of een combinatie hiervan. Een keuze voor een PGB betekent dat de zorgverzekeraar (Zvw), de gemeente (Wmo) of het zorgkantoor (Wlz) een budget vaststelt. Sinds 1 januari 2015 ontvang je het geld van het PGB niet meer op je rekening. Het toegekende bedrag wordt ondergebracht bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De SVB betaalt vervolgens de door joungecontracteerde zorgverleners. Dit gebeurt aan de hand van een goedgekeurd zorgcontract tussen cliënt en zorgverlener. Dit geldt niet voor een PGB dat ontvangen wordt in het kader van de Zvw. De wijze van betaling daarvan regelt de zorgverzekeraar in een reglement.

De volgende stap is dat je de zorg daadwerkelijk regelt. Dat betekent dat je een overeenkomst sluit met een zorgverlener die je zelf uitkiest. Deze betaal je – via de SVB – met uw PGB. Het PGB dat je niet aan zorg uitgeeft, betaal je achteraf terug aan het zorgkantoor. Voor een uitgebreid stappenplan: zie www.pgb-plein.nl.

Hulp zoeken

Bijzonder aan een PGB is dat je zelf je hulp regelt. Hoe gebeurt dat in de praktijk?

Er zijn allerlei manieren om een hulpverlener te vinden. Je kunt een overeenkomst sluiten met een zorgverlenende organisatie, zoals een particulier verpleegkundig bureau, een bemiddelingsbureau of een klussendienst. Het bureau verzorgt dan de hulp. Maar je kunt het ook echt zelf regelen, bijvoorbeeld door een oproep te plaatsen in een lokale krant, een briefje op te hangen bij de supermarkt, rond te vragen bij vrienden en bekenden of zij misschien mensen kennen die je kunnen helpen, en- zovoort. Op www.persaldohulpgids.nl, de website van Per Saldo (in samenwerking met zoekpgbzorg. nl), kun je gratis een oproepje plaatsen. Individuele hulpverleners kunnen daar tegen betaling ook een advertentie plaatsen.

Verantwoording afleggen (alleen voor PGB’s van 2014 en eerder)

Je moet geregeld verantwoording afleggen over de besteding van je PGB. Hoe en wanneer je dat moet doen, hangt af van de hoogte van je budget.

Belastingdienst

Een keer per jaar geef je ook aan de Belastingdienst op aan wie je hebt uitbetaald. Dit gebeurt met een formulier dat de Belastingdienst je toestuurt. Op het formulier moet je het burgerservicenummer van de ontvanger vermelden.

Overigens geldt het PGB niet voor jou zelf als inkomen. Je hoeft dus niet méér belasting te betalen. Het PGB heeft ook geen invloed op inkomensafhankelijke subsidies, zoals huursubsidie of zorgtoeslag.

Terugvordering

Als de zorgverzekeraar, de gemeente of het zorgkantoor vindt dat je het te verantwoorden budget aan zaken heeft besteed waarvoor het budget niet bedoeld is, krijg je de kans dit recht te zetten. Lukt dit niet, dan kan het verkeerd uitgegeven budget worden teruggevorderd.

Om dit goed te controleren kan zorgverzekeraar, de gemeente of het zorgkantoor je vragen naar kwitanties, declaraties of andere bewijzen. Gooi deze dus nooit weg. Zorg voor een overzichtelijke administratie zodat je belangrijke papieren of kwitanties snel kunt terugvinden als dat nodig is.

Eigen bijdrage

Een deel van de kosten betaal je zelf: dit is de eigen bijdrage. Deze is inkomensafhankelijk en wordt van je PGB afgetrokken.

Ondersteuning bij het PGB-beheer

Verschillende organisaties kunnen je helpen bij het omgaan met een PGB, zoals het zorgkantoor (www. zn.nl) en het SVB Servicecentrum PGB (www.svb.nl/pgb). Een andere belangrijke organisatie is budgethoudersvereniging Per Saldo.

Budgethoudersvereniging Per Saldo

Per Saldo is de belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget. Bij Per Saldo kun je onder meer terecht voor informatie en advies. Regelmatig worden er cursussen en trainingen georganiseerd. Bovendien behartigt Per Saldo de belangen van budgethouders bij instanties als de overheid en verzekeringsmaatschappijen.

Een basislidmaatschap kost € 47,25 (2018) per jaar. Een pluslidmaatschap à € 81,- (2018) geeft extra voordelen, zoals recht op juridische bijstand. Op de website www.pgb.nl vind je meer informatie.

Andere organisaties

• Als je een PGB ontvangt, moet je een administratie bijhouden. Het SVB Servicecentrum PGB kan je hier gratis bij helpen. Ook op andere gebieden kan deze organisatie je ondersteunen. Als je zorgverlener bijvoorbeeld ziek of zwanger is, krijg je van het Servicecentrum een vergoeding waarmee je vervangende hulp kunt betalen. Ook kun je model-zorgovereenkomsten aanvragen. Kijk voor meer informatie op de website (www.svb.nl/pgb) of bel met 030 – 264 82 00 (ma – vr, 8.00 – 17.00 uur).
• MEE Nederland biedt in opdracht van gemeenten ondersteuning aan mensen met een handicap of chronische ziekte. In elke regio is een MEE organisatie gevestigd. Op www.mee.nl vind je alle adressen op een rij. Je kunt ook bellen met 0900 – 999 88 88 (lokaal tarief ).

In het kort

• Een persoonsgebonden budget (PGB) is een geldbedrag waarmee je zelf zorg ‘inkoopt’.
• Een PGB is mogelijk voor kosten die vallen onder de zorgverzekering (Zvw), de Wmo of de Wlz.
• Je hebt een indicatie nodig: een besluit waarin staat welke zorg je nodig hebt en hoeveel.
• Vervolgens wordt een budget vastgesteld.
• Het budget wordt ondergebracht bij de SVB, die de gecontracteerde zorgverleners betaalt.
• Je neemt zelf iemand in dienst die je gaat helpen of verzorgen.
• Aan het eind van het jaar controleert de zorgverzekeraar, de gemeente of het zorgkantoor wat je met het geld hebt gedaan.